અખાના છપ્પા/મહાલક્ષ અંગ

← સૂઝ અંગ

અખાના છપ્પા મહાલક્ષ અંગ અખો

વિશ્વરૂપ અંગ →

તત્ત્વ પદ કહાવે ત્રણ્ય, દેદે જેનું કર્યું વિવર્ણ; કૈવલ્ય ઇશ્વર ત્રીજો જંત, તેને જાણે પંડિત સંત; જુક્ત ભલી સમજવા મન, એ જ અખા અધ્યારોપા અન્ય. ૧૪૨ જેમ છે તેમ રહી શકતો નથી, જીવને ટેવ પડી ધરથી; અંતર્ભૂતને પ્રેરે માય, સંકલ્પ વિકલ્પ મન કર્તું જાય; અખા એ બીજો અહંકાર આપ નહીં તો નહીં સંસાર. ૧૪૩ થયું નોતું હમણાં નથી થવા, રહ્યા સંકલ્પ ઉપજતાનવા; નિયંતા ઈશ્વર હું નિમિત્તા જીવ, મારે પુરાતન કર્મ સદૈવ; એકા કેવા ને કો નવ રહ્યો, જ્યારે અખા ભ્રમ મૂળગો ગયો. ૧૪૪ અંતર ઉપજી મોટી બલા, હું ભુંડોને હરિ તે ભલા; બે આરોપણ બે ને વિષે, એને વેદ માયા કરી લખે; અખા ઉપજતું રહે જો એહ, પ્રાયે જાણે કૈવલ્ય તેજ. ૧૪૫

અદબદમાં ઉપજે તે જીવ, જીવના કલ્પ્યા ઇશ્વર શિવ; જ્યારે જંતે તપાસ્યુ આપ, રજ્જુ નહિ તો શેનો શાપ; અખા તેમનું તેમ સદાય, બંધમો્ક્ષ વણ સમજ્યા ગાય. ૧૪૬ વાત અલૌકિક અનુભવ તણી, પ્રપંચપારે રહેણ આપણી; પઁખી ઓછાંયો પડિયો જાળ, પણ પોતે ઉડે અલગ નિરાળ; અખા જ્ઞાનીની એવી કળા, વર્ત્યા જાય તે ઉપરછલા. ૧૪૭ અખા સમજ તે સાધનરાજ, બેઠાં બેસાર્યાં સીઝે કાજ; નર નૌકામાં આસન કરે, બેઠો બાધી પૃથ્વી ફરે; કાયકલેશ કરવો નવ પડે, સુજ સમજમાં સર્વે જડે. ૧૪૮ સૂજ વિના સઘળામ સાધન, વધ્યે અદકા દંનેદંન; ઘાણીનો બળદા ઘરમાં ફરે, દશ ડગમાંહે થાકી મરે; એમ અખા સઘળો સંસાર, સમજવિના નહીં પામે પાર. ૧૪૯

અખાના છપ્પા