અખેગીતા/કડવું ૨૧ મું - બ્રહ્મ-ઇશ્વર ને જીવની એકતા
← કડવું ૨૦ મું - શિવમાં જીવનું તત્ત્વારોપણ | અખેગીતા કડવું ૨૧ મું - બ્રહ્મ-ઇશ્વર ને જીવની એકતા અખો |
કડવું ૨૨ મું - બ્રહ્મ અને માયાની એકતાથી જીવ અને ઈશ્વરનું સ્વરૂપ-સદ્દ્ષ્ટાંત → |
વળી કહું પૂરણપદ મહિમાય્જી, કોટી બ્રહ્માંડ જે નવાં રચાયજી;
પૂર્વછાયા
વિલઈ જાતાં વણસે૧ નહીં, અને થાતાં નવ વધે;
પ્રાય વસ્તુ અરૂપ અણલિંગી, હેતુવિના કારણ-નિધે૨. ૧
હેતુવિના કારણતણું, કહું દૃષ્ટાન્ત વિધે કરી;
આકાશવિષે જેમ અભ્ર૩ નાનાં, થાય જાય પાછાં ફરી. ૨
નીલ પીત ને શ્યામ ઉજ્જવલ, રક્ત૪ ભાત અનંત;
વિચિત્ર પેરે૫ વિલાસે૬ વળી, ત્યાંહાંજ આવે અંત. ૩
પણ વ્યોમ૭ તેમનું તેમ, થાતા૮ જાતાં૯ તેમનું તેમ;
વારક૧૦ પ્રેરક૧૧ નહિ અભ્રને, વસ્તુ જાણવી એમ. ૪
એ તો અરૂપીકેરૂં રૂપ બંધાયે, પાછું રૂપ અરૂપ થઇ જાય;
ઉપના પછી તેહનાં નામ પાડે, પણ થયું શાનું પ્રાય. ૫
એ વિચારી જોતે થકે, જેહવો એ ઘનસાર૧૨;
$$ ધાઇ રમે રમાડે, પણ ક્ષણ ક્ષણ ખગાકાર૧૩. ૬
ભાઇ જગતનાં કારણ ઘણાં, પણ થયા પછે ધરે નામ;
કહે પંચભૂતનાં પૂતળાં, એ બ્રહ્માકેરાં કામ. ૭
પણ વિરંચીઆદે૧૪ વિશ્વ સઘળું, ઘડ્યો કેહેનો ઘાટ;
એ વિચારે બુધ્ધિ બુડે,અતિ નિરાળો૧૫ નાટ૧૬. ૮
ભાઇ જે છે તે તો એજ અછે, બીજો વિચાર મનનો ઘડ્યો;
કરતા કોણ કહું કેહતણો, જો અન્ય પદાર્થ નવ જડ્યો. ૯
કહે અખો એ કળા મોટી, તોજ ઉપજે જંતને;
________________________________________
૧ નાશ પામે. ૨ કારણનો ભંડાર. ૩ વાદળાં. ૪ રાતાં. ૫ પ્રકારે. ૬ વિલાસ કરે. ૭ આકાશ. ૮ ઉત્પન્ન થતાં. ૯ વિનાશ પામતાં. ૧૦ નિવારણ કરનાર. ૧૧ પ્રેરણા કરનાર. ૧૨ કપૂર. ૧૩ આકાશને આકારે. ૧૪ બ્રહ્મા આદિ. ૧૫ ભિન્ન. ૧૬ નાટક.
(પૂર્ણ)