અખેગીતા/કડવું ૫ મું - જીવ ઉપર માયાનો દગો

આ કૃતિ/પાનું હમણાં જ અહીં લાવ્યા છીએ અને તેની ભૂલશુદ્ધિ (પ્રૂફ રીડીંગ) બાકી છે. જો તેમાં કોઈ ભૂલો જણાય તો ક્ષમા કરશો, થોડા સમયમાં આનું શુદ્ધિકરણ કરીને તેને આખરી ઓપ આપી દેવામાં આવશે.

←  કડવું ૪ થું - અજ્ઞાની જીવની દુઃખ દશા

અખેગીતા કડવું ૫ મું - જીવ ઉપર માયાનો દગો અખો

કડવું ૬ ઠું - માયાથી જીવને સંસારબંધન →

રાગ ધન્યાશ્રી

મર્મ ન સમઝે જે માયાતણોજી, તે નર જાણે હું ઘણું બોલણોજી;
તેહને જાણે જનની આપણોજી, તે ભવ ભટકે સહુથી $$

પૂર્વછાયા

ભવમાંહે ભટકે ઘણું, પોતાનો કરીને ઠગે;
જ્યમ વિશ્વાસીને વધે વેરી, દીન થઇ મારે દગે. ૧

જેમ પાળે ખેરીને ખાટકી, તેને ભક્ષ્ય ભોજ્ય આપે ઘણું;
પછે વધ કરે વારૂં કરીને, એ લક્ષણ અજાતણું. ૨

તે મેંઢો જાણે માહરો, પાલક પોષક છે ધણી;
તેને આપ જાય અરપવા, મોટમ મનમાં અતિ ઘણી. ૩

વાત્સલ્ય જાણી વામ-દક્ષિણ, વણ દોર્યો કેડે પૂરે;
તેને મહાજન મૂકાવા કરે, તોય તે જવન કેડે સંચરે. ૪

હાથ ફેરવે તેથકે મનમાંહી, હેતુ જાણે તેહને;
પણ સૂનીને મન વાત અળગી, તે ભારે ભાળે દેહને. ૫

અળગા આશય બેઉતણા, લોભે લાગ્યો અજ હળે;
તે યવન જાણે ભક્ષ કરૂં, જો ઘણેરૂં વપુએ વળે. ૬

પછે ચરણ ઊંચે અધો મુખે, નેટ તે રાકહે સરે;
માયા કેરી રીત એહવી, અંતે જીવને એમ કરે. ૭

વિષય દેખાડે વિશ્વના, ચિત્રવિઇત્ર તે ચિત્ત ધરે;
પછે પંડિતને પૂછે પ્રભુ, મહાભોગ કેમ પામીશ સરે. ૮

ત્યારે પંડિતરૂપે બોલે માયા, કર્મની કીરત ઘણી;
વિત્ત હરિને વાટ દેખાડે, નાનાવિધ કહે ભણીગણી. ૯

કહે અખો રિચે ઉપજે, જો એહેવું પોષે જંતને;
કર્મ ગહન હીંડો વામવા તો સેવો હરિ-ગુરુ-સંતને ૧૦

નોંધ

$$ = અવાચ્ય શબ્દ.