અખેગીતા/કડવું ૨૨ મું - બ્રહ્મ અને માયાની એકતાથી જીવ અને ઇશ્વરનું સ્વરૂપ-સદૃષ્ટાંત
← કડવું ૨૧ મું - બ્રહ્મ-ઇશ્વર ને જીવની એકતા | અખેગીતા કડવું ૨૨ મું - બ્રહ્મ અને માયાની એકતાથી જીવ અને ઈશ્વરનું સ્વરૂપ-સદ્દ્ષ્ટાંત અખો |
કડવું ૨૩ મું - બ્રહ્મવસ્તુ નિરૂપણ → |
અનુભવ મોટો મોટા જાણેજી, બુધ્ય તે બાપડી થયું પ્રમાણેજી;
ચવ્યું નથિ તેનાં ચરિત્ર શેનાં, એ તો આભાસે૨ છે અણછતાં;
અણલિંગી એ અર્થ સમજે,કહું દૃષ્ટાન્ત જે પહોંચતાં. ૧
અધિષ્ઠાન ઉત્કૃષ્ટ માટે, ચૈતન્યતા ત્યાં અતિ ઘણી;
તેણે અરૂપ ભાસે રૂપસરખું, તેણે અહંતા ઉઠે આફડી૩. ૨
તે અહંતા થાય અનંતરૂપે, પ્રોઢી૪ થઇને પાંગરે૫;
તેનો લક્ષ નરને કહું, કો ધીમંત૬ હૃદયમાં ધરે. ૩
ભાઇ દૃષ્ટાન્ત આવે બુધ્ધિમાં, તો સિધ્ધાન્ત સમજે સહી;
તે દૃષ્ટાન્ત સમજી નવ શકે, તેને ઉકેલ૭ હોયે નહીં. ૪
જેમ દર્પણ મૂકિયે સામસામા, તે પ્રતિબિંબે૮ એકએક્માં;
તે અન્યો અન્ય અનંત થાયે, દૃષ્ટ પહોંચે છેકમાં૯. ૫
તે દર્પણદર્પણમાંહે રચના, દીસે પ્રગટ પ્રમાણ;
એકએકમાં અલગા અલગા. ચંદ૧૦ તારા બહુ ભાણ૧૧. ૬
અનંત ભાસે સામસામા, એકના ઉદરમાં એક;
સિધ્ધાંતને તમો એમ જાણો, કહું વસ્તુ-વિવેક. ૭
આદર્શ૧૨ નિર્મલ અતિઘણું, પરબ્રહ્મસ્થાની૧૩ તેહ;
તેહમાં અજા આછી૧૪ અણછતી, ભાઇ આવી ભાસે૧૫ એહ. ૮
તે અજામધ્ય ઉપાધ્ય૧૬ બોહળી૧૭, તે જાણે અહંકૃત્ય૧૮;
જેમ મુકુરમાં૧૯ અનંત દીસે રૂપની સંસૃત્ય૨૦. ૯
કહે અખો સહુકો સુણો, સંસ્રુત્ય ન ભાસે જંતને;
________________________________________
૧ નહિ અનુભવેલુ. ૨ પ્રતીત થાય છે. ૩ એની મેળે. ૪ મોટી. ૫ અંકુર મેલે. ૬ બુધ્ધિમાન. ૭ સિધ્ધાંત સમજવાનું સામર્થ્ય. ૮ પ્રતિબિંબત થાય. ૯ અંતમાં. ૧૦ ચંદ્ર. ૧૧ સૂર્ય. ૧૨ દર્પણ. ૧૩ પરબ્રહ્મને ઠેકાણે. ૧૪ સૂક્ષ્મ. ૧૫ પ્રતીત થાય. ૧૬ ઉપાધિ. ૧૭ ઘણી. ૧૮ અહંકાર. ૧૯ દર્પણમાં. ૨૦ સંસાર.
(અપૂર્ણ)